زن در منظومه های داستانی نظامی گنجوی

چکیده زن در ادبیات کهن همواره مورد توجه شاعران و نویسندگان بوده است. هرچند در جوامع مردسالار گذشته، این توجه چندان مثبت نبوده است؛ اما نظامی گنجوی، در جامعه مردسالار خود بیشترین عنایت را نسبت به زنان داشته است. برخی از زنان در منظومه های وی به حدی والامقام و محترمندکه آدمی را به شک می اندازد که آیا این شاعر در همان جامعه زن ستیز می زیسته است یا نه؟ طیف گسترده ای از زنان در آثار نظامی ایفای نقش می کنند؛ از زنان فرمانروا گرفته تا زنان عادی و البته مهمترین نقش زن در آثار نظامی، نقش معشوقی اوست.زنان در منظومه های وی به عنوان معشوق مطرح شده اند آن هم معشوقانی همه برتر و زیبا. زنانی در آثار وی دیده می شوند که به عنوان حاکم و فرمانروا در کشوری ایفای نقش می کنند، حتی کنیزان نیز در اغلب موارد مورد ستایش این شاعر بزرگ بوده اند. بطور کلی می توان زنان آثار داستانی نظامی را به دو گروه تقسیم کرد: یکی زنانی که نقش های معمول زن در دیگر آثار ادبی را ایفا می کنند مانند مادر، عروس، همسر، معشوقه، کنیز، و دیگر زنانی که دارای نقش هایی جدا از نقش های معمول هستند مانند زنان فرمانروا، جادوگر، شاعر و حتی زنان روسپی و باید گفت در بیشتر موارد زنان مورد ستایش نظامی واقع شده اند. این پایان نامه به بررسی موارد مذکور در آثار نظامی می پردازد. کلید واژه: نظامی گنجوی، ادبیات باستانی، زنان، جامعه زن ستیز، فرمانروا، معشوق